Η τριχόπτωση μπορεί να εμφανιστεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με το πρόβλημα που την προκαλεί. Μπορεί να έρθει ξαφνικά ή σταδιακά και να επηρεάσει μόνο το δέρμα της κεφαλής ή και ολόκληρο το σώμα.
Πόσες τρίχες χάνουµε;
Οι περισσότεροι από εμάς χάνουμε καθημερινά 50-100 τρίχες από τα μαλλιά μας, στη θέση των οποίων φυτρώνουν νέες. Όταν, όμως, αρχίσουμε να χάνουμε διπλάσιο αριθμό για διάστημα μεγαλύτερο των 2 μηνών, θα πρέπει να επισκεφτούμε έναν δερματολόγο και να αναζητήσουμε την αιτία.
Η φυσιολογική τριχόπτωση
Αν χάνουμε αρκετές τρίχες το φθινόπωρο (η τριχόπτωση παρατηρείται κυρίως το φθινόπωρο, αλλά και την άνοιξη), δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος ανησυχίας, αφού αυτού του τύπου η τριχόπτωση ονομάζεται εποχική και είναι απολύτως φυσιολογική. Θεωρείται ότι οφείλεται στο γεγονός ότι το καλοκαίρι όλα εξελίσσονται πιο γρήγορα (π.χ. ανάπτυξη μαλλιών, νυχιών), επομένως και η πτώση των μαλλιών μέσα στο επόμενο διάστημα, κατά τους φθινοπωρινούς δηλαδή μήνες, είναι μεγαλύτερη. Φυσιολογική είναι η τριχόπτωση και μετά την εγκυμοσύνη. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά τη διάρκειά της οι γυναίκες δεν χάνουν καθόλου τρίχες, με αποτέλεσμα, περίπου 3-4 µήνες µετά τη γέννα, τα µαλλιά που δεν έπεφταν όλον αυτόν τον καιρό να πέφτουν πια οµαδικά. Δεν υπάρχει όμως λόγος ανησυχίας, καθώς η κατάσταση ομαλοποιείται στο επόμενο διάστημα, κατά το οποίο φυτρώνουν οι νέες τρίχες.
Η µάχη των φύλων
Η τριχόπτωση, ως παθολογική κατάσταση, εμφανίζεται όταν ο ρυθμός με τον οποίο φυτρώνουν οι τρίχες δεν είναι ανάλογος με τον ρυθμό που πέφτουν, με αποτέλεσμα τα μαλλιά να αραιώνουν. Πρόβλημα απώλειας μαλλιών δεν αντιμετωπίζουν μόνο οι άνδρες, όπως συχνά πιστεύουμε, αλλά και οι γυναίκες. Ωστόσο, τα δύο φύλα διαφέρουν μεταξύ τους στον τύπο της αλωπεκίας που παρουσιάζουν, αλλά και στην ηλικία που η αλωπεκία κάνει την εμφάνισή της.
Η τριχόπτωση στους άνδρες
Η φαλάκρα ή αλλιώς ανδρογενετική αλωπεκία είναι ο πιο κοινός τύπος τριχόπτωσης, ο οποίος, όπως αποκαλύπτει και η επιστημονική του ονομασία, αφορά κατά βάση τους άνδρες. Σύμφωνα μάλιστα με στατιστικά στοιχεία, το 75% των ανδρών παρουσιάζει ανδρογενετική αλωπεκία μέχρι την ηλικία των 40 ετών. Χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου τύπου είναι η σταδιακή αποδυνάμωση και τελικά η εξαφάνιση των τριχών στους κροτάφους και στην κορυφή του κεφαλιού. Ο βασικός παράγοντας που οδηγεί στην ανδρογενετική αλωπεκία είναι η κληρονομικότητα (στα γονίδιά μας υπάρχει γραμμένο το κατά πόσο θα κάνουμε ή όχι φαλάκρα). Μάλιστα, έχει αποδειχθεί ότι η κληρονομικότητα στο θέμα της τριχόπτωσης πάει μέχρι και 7 γενιές πίσω (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επειδή είχε π.χ. ο πατέρας μας έχει φαλάκρα, θα κάνουμε κι εμείς). Οι άνδρες μπορεί να παρουσιάσουν επίσης αλωπεκία που οφείλεται στην ηλικία (όσο περνούν τα χρόνια αυξάνονται οι πιθανότητες απώλειας μαλλιών), η οποία ακολουθεί τη λογική της ανδρογενετικής αλωπεκίας (αρχικά μειώνονται οι τρίχες στους κροτάφους και στην πρόσθια βρεγματική χώρα και σταδιακά η αραίωση επεκτείνεται).
Η τριχόπτωση στις γυναίκες
Δυστυχώς για τις γυναίκες, η τριχόπτωση δεν αποτελεί μόνο ανδρικό «προνόμιο». Μάλιστα, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, περίπου το 15% των γυναικών παρουσιάζουν κάποια στιγμή στη ζωή τους παθολογική τριχόπτωση, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό αντιλαμβάνεται κάποιας μορφής τριχόπτωση μετά την ηλικία των 50 ετών. Αν μια γυναίκα συνειδητοποιήσει ότι χάνει αρκετές τρίχες για μεγάλο διάστημα, θα πρέπει σε πρώτη φάση να αναζητήσει την αιτία σε μια πιθανή ανεπάρκεια σιδήρου και φερριτίνης ή στην έλλειψη φυλλικού οξέος και στη συνέχεια, αν δεν συντρέχει κάποιος από τους παραπάνω λόγους, σε κάποια δυσλειτουργία του θυρεοειδούς. Επίσης, υπάρχει πιθανότητα η τριχόπτωση να σχετίζεται με ορμονικές διακυμάνσεις, που μπορεί να εκδηλώνονται με διαταραχές της περιόδου ή να οφείλονται στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Από την άλλη πλευρά, οι γυναίκες είναι πιθανό να εμφανίσουν ανδρογενετική αλωπεκία (συνήθως μετά τα 40), η οποία και γίνεται εντονότερη μετά την έναρξη της εμμηνόπαυσης. Επίσης, αρκετές γυναίκες παρουσιάζουν τριχόπτωση επειδή συνηθίζουν να μαζεύουν τα μαλλιά τους κότσο ή αλογοουρά, τραβώντας τα με δύναμη, ή γιατί κάνουν συχνά χρήση σεσουάρ. Ευτυχώς, αυτού του τύπου η αλωπεκία είναι απολύτως αναστρέψιμη, στην περίπτωση που το αντιληφθούμε έγκαιρα και αλλάξουμε συνήθειες.
Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες είναι πιθανό να παρουσιάσουν παροδική ή ακόμα και μόνιμη απώλεια μαλλιών.
Παροδική απώλεια μαλλιών μπορούν να προκαλέσουν οι εξής παράγοντες:
- Πρόβλημα του θυρεοειδούς αδένα.
- Έλλειψη σιδήρου και πρωτεϊνών λόγω κακής διατροφής ή εξαντλητικής δίαιτας.
- Παρατεταμένος υψηλός πυρετός εξαιτίας κάποιας λοίμωξης.
- Μυκητίαση του τριχωτού της κεφαλής (τριχοφυτίαση). Σε αυτήν την περίπτωση, τα μαλλιά αδυνατίζουν υπερβολικά και σταδιακά αρχίζουν να αραιώνουν.
- Εξαιρετικά έντονο άγχος,όπως είναι για παράδειγμα το μετατραυματικό σοκ μετά από ένα σημαντικό συμβάν (π.χ. απώλεια αγαπημένου προσώπου).
- Τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση στο κεφάλι, εξαιτίας των οποίων ο οργανισμός υφίσταται κάποιου είδους στρες.
Μόνιμη απώλεια μαλλιών μπορούν να προκαλέσουν οι παρακάτω παράγοντες:
- Γυροειδής Αλωπεκία: Αποτελεί πιο σπάνια μορφή αλωπεκίας από την ανδρογενετική, είναι αυτοάνοσης αιτιολογίας και μπορεί να εκδηλωθεί σε άνδρες και γυναίκες. Χαρακτηριστικό της είναι ότι τα μαλλιά πέφτουν από ένα ή περισσότερα σημεία του κεφαλιού, η εξέλιξή της είναι απρόβλεπτη και καμιά θεραπεία δεν μπορεί να εγγυηθεί την πλήρη επανέκφυση των τριχών. Συνδέεται με κληρονομικότητα, έλλειψη σιδήρου, ορμονικές διαταραχές, παθήσεις του θυρεοειδούς, άγχος και κατάθλιψη.
- Παθήσεις του δέρματος(π.χ.αυτοάνοσες δερματοπάθειες όπως ο θυλακικός λειχήνας ή ο ερυθηματώδης λύκος).
- Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως είναι τα αντικαταθλιπτικά, τα αντιθρομβωτικά, τα αντιυπερτασικά και φάρμακα που δίνονται για την αντιμετώπιση της ακμής.
Για να υπάρξει μια όσο το δυνατόν καλύτερη αξιολόγηση του προβλήματος, ο δερματολόγος θα ζητήσει να κάνουμε μια γενική αίματος που θα συμπεριλαμβάνει εξέταση για σίδηρο, φερριτίνη, φυλλικό οξύ, T3, T4, TSH, αντιθυρεοειδικά αντισώματα, καθώς και μια πυκνομέτρηση, εξέταση η οποία καταμετρά τις τρίχες ανά τετραγωνικό εκατοστό. Οι γυναίκες συνήθως πρέπει να υποβληθούν επιπλέον και σε ορμονικές εξετάσεις. Συμπληρωματικά, αλλά και ως παρακολούθηση της θεραπείας που θα μας συστήσει να ακολουθήσουμε ο δερματολόγος, μπορούμε να κάνουμε τις παρακάτω εξετάσεις:
- Tριχοριζόγραμμα, με το οποίο προσδιορίζεται η εκατοστιαία αναλογία των διαφόρων τριχών (αναγενών, καταγενών, τελογενών και δυστροφικών).
- Φωτοτριχοριζόγραμμα, με το οποίο γίνεται ανάλυση της ποιότητας των τριχών.
- Σωστή και ισορροπημένη διατροφή.
- Λήψη διαφόρων βιταμινών όπως η βιοτίνη, η βιταμίνες C & E ο χαλκός, ο ψευδάργυρος και ο σίδηρος που βοηθούν στην υγεία της τρίχας.
- Προσεκτική χρήση διαφόρων προϊόντων περιποίησης μαλλιών που τα εξασθενούν και προκαλούν την πτώση τους καθώς και το προσεκτικό λούσιμο και βούρτσισμα χειρισμοί που αν γίνουν έντονοι και λαθεμένοι επίσης ταλαιπωρούν τα μαλλιά με αποτέλεσμα πάλι τη σταδιακή τους πτώση.
- Αρκετός και σωστός ύπνος που έχει ως αποτέλεσμα τη σωστή συντήρηση και θρέψη και ενδυνάμωση των μαλλιών μας από τον ίδιο τον οργανισμό.
- Αποφυγή σε έκθεση των μαλλιών σε έντονες καιρικές συνθήκες όπως οι έκθεση τους σε έντονο ήλιο καθώς οι υπεριώδεις ακτίνες βλάπτουν την τρίχα, ή σε περιοχές με έντονη ατμοσφαιρική ρύπανση παράγοντες που εμποδίζουν την υγιή ανάπτυξη τους προκαλώντας τους επίσης σημαντική φθορά.
Έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορες συστηματικές αγωγές και θεραπείες:
- Φάρμακα όπως η μινοξιδίλη και η φιναστερίδη, τα οποία συνιστώνται και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης υπό μορφή ανδρογενετικής αλωπεκίας. Η μινοξιδίλη είναι φάρμακο που αρχικά χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση της υπέρτασης και η φιναστερίδη για την αντιμετώπιση της υπερπλασίας του προστάτη.Η μινοξιδίλη χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση τόσο της τριχόπτωσης όσο και της αραίωσης των μαλλιών.Η φιναστερίδη μπλοκάρει την παραγωγή των ενεργών ανδρικών σεξουαλικών ορμονών και ειδικότερα της δευδροτεστοστερόνης , που είναι και η κυριότερη αιτία της ανδρογενετικής αλωπεκίας.
- Θεραπεία με αντι-ανδρογόνα επιβραδύνει την εξέλιξη της ανδρογενετικής αλωπεκίας.
- Ιατρικός έλεγχος για τυχόν φαρμακευτικές αγωγές, δερματοπάθειες, διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος, άγχος, λοιμώξεις ή μικρόβια που μπορεί να έχουν προκαλέσει την τριχόπτωση.
- Μεταμόσχευση μαλλιών, η οποία είναι μία χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αποσπώνται τρίχες από την δότρια περιοχή (συνήθως το πίσω μέρος του κεφαλιού) και εμφυτεύονται σε φαλακρά ή αραιά σημεία του.
Ραντεβού
